Welkom bij het Trajectum jaarverslag 2023!
Het jaarverslag bestaat uit drie verschillende hoofdonderdelen: het kwaliteitsrapport, verhalen van medewerkers en tot slot het bestuursverslag. Klik op één van de onderdelen om te beginnen.
Via het menu onderaan (☰) kun je navigeren door de verschillende hoofdstukken.
Trajectum kwaliteitsrapport 2023
Welkom! Dit is het Trajectum kwaliteitsrapport 2023.
Een document waarin wij reflecteren op de kwaliteit van onze organisatie en de zorg die wij geboden hebben in 2023.
Lees het kwaliteitsrapport 2023 in begrijpelijke taal
We schrijven het kwaliteitsrapport aan de hand van de vijf pijlers:
1. Veiligheid en persoonsgerichte zorg
2. Vakmanschap
4. Intern en extern samenwerken
De pijlers vormen de basis van het Trajectum kwaliteitskader dat in 2022 is opgesteld. Het is een samenvoeging van de kwaliteitseisen uit drie verschillende sectoren waarmee Trajectum te maken heeft: de forensische zorg, de geestelijke gezondheidszorg en de gehandicaptenzorg. Onderstaand filmpje legt dit in het kort uit.
Implementatie forensisch kwaliteitskader
Trajectum heeft het forensische kwaliteitskader samen met het VGN kwaliteitskompas en het GGZ kwaliteitsstatuut gebundeld in het Trajectum kwaliteitskader. De route van implementatie van het kader is in onderstaand figuur weergegeven. Er is al veel gedaan, en er zijn ook nog belangrijke stappen te zetten.
In het spinnenweb is zichtbaar hoe we er op de verschillende pijlers voor staan. Voor een groot deel voldoen we aan de gestelde normen van de pijlers. Op enkele punten willen we nog graag verbeteren, zodat we als een lerende organisatie gaan werken aan de kwaliteit van zorg. Omdat in 2023 veel aandacht is uitgegaan naar de organisatietransitie om in twee regio’s en staf te gaan werken, is de implementatie van het kwaliteitskader vooruitgeschoven. Dat kon omdat de deadline voor de implementatie vanuit justitie ook in tijd is uitgesteld. Een deel van de kwaliteitsnormen wordt geborgd wanneer het organisatie brede project ‘modulair behandelen’ is afgerond en we met zorgtrajecten gaan werken.
Klik hieronder op een van de zes blokken om naar het desbetreffende hoofdstuk te gaan. Je kunt ook in chronologische volgorde door het jaarverslag lopen d.m.v. de pijlen in de balk onderaan.
Ons zorgaanbod
Trajectum biedt kortdurende extramurale zorg en 24-uurs intramurale zorg aan mensen met een lichte verstandelijke beperking en onbegrepen, risicovol gedrag, al dan niet binnen een forensische setting (SG)LVB.
Organisatorisch gezien is de zorg van Trajectum verdeeld in:
Het zorgaanbod van Trajectum is heel divers. Zo behandelt Trajectum cliënten die naast een lichte verstandelijke beperking ook een auditieve beperking hebben: zij zijn bijvoorbeeld slechthorend of doof. Dit is een bijzondere doelgroep die specifieke zorg nodig heeft. Naar het Specialistisch zorgaanbod doven.
Pijler 1: Veiligheid en persoonsgerichte zorg
De pijler ‘Veiligheid en persoonsgerichte zorg’ gaat over de balans tussen veiligheid en persoonsgerichte zorg. We willen ervoor zorgen dat cliënten zichzelf of anderen geen schade aandoen en zich kunnen ontwikkelen op weg naar een zo zelfstandig mogelijk leven. Dat doen we door zorg zo persoonsgericht als mogelijk aan te bieden. Hierbij werken we volgens onze eigen visie op zorg, zoals die hierbij afgebeeld is.
Interview met Michel van der Veen
Duurzaamheid en persoonsgerichte zorg
Michel werkt als persoonlijk begeleider op de crisisafdeling. Hij houdt zich onder andere bezig met een gezonde leefstijl voor cliënten.
“Een crisisopname heeft veel impact. Keuzes voorafgaand en tijdens de opname (door zowel de cliënt als de behandelteams) hebben vaak gevolgen voor iemands gezondheid. Je kunt bijvoorbeeld denken aan ontstane slaapproblemen, maar ook aan bijwerkingen door medicatie. Dit proberen we bij binnenkomst al zoveel mogelijk te ondervangen. Op de crisisafdeling bieden we vooral individuele zorg. Ook op het gebied van gezondheid maken we voor iedere cliënt een plan op maat. Daarbij richten we ons eerst vooral op de basis weer op orde hebben. Denk aan het eten van voldoende vezels, minder licht bij het slapengaan en geen cafeïne in de avond. ”
En dat werkt, vertelt Michel: “met kleine en kosteloze interventies hebben we al veel bereikt. Cliënten hebben geen slaapmedicatie meer nodig, er is minder overgewicht en ze hebben een betere mentale gezondheid. Dit helpt bij herstel, bevordert samenwerking en voorkomt agressie. Iedereen heeft zijn eigen traject, maar successen vieren we samen.” Een mooi voorbeeld van zo’n succes herinnert Michel zich nog goed. Een paar cliënten zeiden in het weekend: “ik hoef geen chips, maar zijn er nog van die paprika’s?”
“Op de afdeling hebben we gezondheidsbeleid gemaakt. Met als uitgangspunt bewustwording en keuzevrijheid binnen gezonde kaders”, zegt Michel. “Inmiddels zijn er ook andere afdelingen die dit beleid willen overnemen. Maar ook cliënten zelf spelen daar een belangrijke rol in. Als we op de crisisafdeling het zaadje planten voor een gezonde levensstijl, promoten cliënten dat uiteindelijk ook op andere afdelingen omdat ze merken wat het voor ze doet.”
Michel hoopt dat dit zich de komende jaren verder als olievlek verspreidt binnen Trajectum. “Op dit moment werken we verder beleid voor de toekomst uit. 2024 wordt wat mij betreft hét jaar van de gezondere gezondheidszorg.”
Ontwikkelingen binnen deze pijler
- Trajectum gaat werken met prognostische zorgtrajecten. Hierin staan de visie op zorg en de 3 B’s van De Borg (Begeleiden, Behandelen en Beveiligen) centraal. In 2023 is er hard gewerkt aan het ontwerp van deze zorgtrajecten, in samenspraak met sociotherapeuten, werk & arbeid agogen en behandelaren. Het wordt daardoor breed gedragen. Begin 2024 willen we het ontwerp vaststellen. Tegelijkertijd gaan we aan de slag met de voorbereiding voor de implementatie van de zorgtrajecten (inclusief modules).
- Het verloftoetsingskader Tbs is in 2023 vastgesteld en gepubliceerd. Het geeft medewerkers kaders en handvatten om het verlof van Tbs-cliënten vorm te geven in een verlofplan.
- We zetten voortdurend in op een verbetering van het toepassen van de Wet zorg en dwang. Voor de ontwikkelingen op dit gebied, zie pijler 5 ‘Informeren over resultaten’.
- Er wordt gewerkt aan een nieuwe visie op zorg. In 2024 wordt hiervoor input opgehaald door directeuren zorg in hun regio.
- Door de (externe) ISO auditor is in 2023 vastgesteld dat onze primaire processen veelal op een beheerste en systematische wijze verlopen. Er is wel geconstateerd dat er in het cliëntdossier incidenteel verouderde informatie zit. Hier gaan we in 2024 aan werken.
Wist je dat…
- Binnen Trajectum gewerkt wordt volgens de Trajectum methodiek? Deze methodiek is gebaseerd op theoretische stromingen binnen de forensische psychiatrie, verstandelijk gehandicaptenzorg, verslavingszorg en de orthopedagogiek. Zoals de RNR-principes, het Good Lives Model, Sociaal Competentiemodel en het Triple-C model.
- Iedere cliënt bij Trajectum een zorgplan heeft? Het zorgplan wordt opgesteld, uitgevoerd en geëvalueerd door het multidisciplinaire behandelteam. De cliënt en zijn/haar wettelijk vertegenwoordiger worden hierbij nauw betrokken.
- Trajectum een van de organisaties is die Pro-cliënten onvoorwaardelijke zorg biedt? Project Pro is een initiatief van Pluryn, ASVZ en Trajectum in samenwerking met het CCE en de zorgkantoren VGZ en Zilveren Kruis. We willen voortdurende doorplaatsing en uitstoting van mensen met een licht verstandelijke beperking en intensieve ondersteuningsvraag voorkomen. Meer informatie vind je hier.
Pijler 2: Vakmanschap
De pijler ‘Vakmanschap’ houdt in dat onze medewerkers weten wat er van ze verwacht wordt. En dat we ervoor zorgen dat iedereen de juiste kennis en opleiding heeft en deze kan ontwikkelen.
Interview met Marien Verkamman
Samen bouwen aan meerjarenbeleid
Marien werkt 12 jaar bij Trajectum. Hij is verantwoordelijk voor het binnenhalen van werk dat cliënten bij Trajectum doen. Daarnaast is hij ook betrokken bij interne projecten, zoals het opstellen van het meerjarenbeleid van Trajectum.
“Het meerjarenbeleid is ontstaan vanuit een aantal mensen die daar het voortouw in namen. Daarnaast zochten ze een aantal mensen die wilden ondersteunen bij bijeenkomsten. Toen ben ik ook betrokken geraakt”, vertelt Marien. “Om het meerjarenbeleid op te stellen hielden we verschillende bijeenkomsten. Van tevoren heb ik trainingen gevolgd om de gesprekken tijdens deze bijeenkomsten op gang te brengen. Na de bijeenkomsten hadden we murenvol met allemaal geeltjes met uitdrukkingen en woorden. Dat is daarna vertaald naar een meerjarenplan.”
“Het leuke aan betrokken zijn bij het maken van zo’n plan is dat je wat meer om je heen gaat kijken. Meer uit je eigen bubbel komt. Ik kom niet uit de zorg, maar uit het bedrijfsleven en kijk soms anders tegen dingen aan”, vervolgt Marien. “Je komt in zo’n traject met elkaar tot iets moois wat vanuit de organisatie komt. Er is natuurlijk wel eerder beleid gemaakt, maar nu zijn we daar echt met een grote groep collega’s mee bezig.”
“Als ik kijk naar het meerjarenplan, dan zou ik graag een bijdrage willen leveren op het gebied van ‘zuinig zijn’. Zuinig zijn op ons personeel, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van duurzaamheid. Ik ben ook verantwoordelijk voor de promotieartikelen van Trajectum en wil ook kijken of we daar nog in kunnen verduurzamen. Zo zijn we eerder al van plastic pennen overgestapt naar duurzamere materialen. Want ook al deze kleine dingen samen hebben best een grote impact.”
Ontwikkelingen binnen deze pijler
-
Half december 2023 is het toedienregistratiesysteem Medimo in gebruik genomen. Hiervoor hebben we (voor het eerst) de voorwaarde gesteld: geen medicatiescholing betekent geen toegang tot Medimo. Nu is zichtbaar wie zijn medicatiescholing op orde heeft en wie nog niet. 916 van de 1315 medewerkers die deze vereiste hebben, hebben toegang tot Medimo.
-
In 2023 is de module ‘Forensische scherpte’ door 331 medewerkers gevolgd.
-
In 2023 is een start gemaakt met de vernieuwde beschrijving van de functies persoonlijk begeleider en begeleider. Volgende ‘aanpalende’ functies zullen in 2024 volgen.
-
Voor de uitwerking van het programma ‘medewerker centraal’ is in augustus 2023 gestart met een drietal ontwikkelteams. Deze ontwikkelteams zijn aan de slag gegaan met o.a. het thema jaargesprekken, inwerken nieuwe leidinggevenden en basisscholing op maat. Het programma loopt verder in 2024.
-
Het inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers is in 2023 herzien. Het is een kader geworden waarbinnen locaties en teams voor een eigen invulling kunnen zorgen. Zo ontstaat er een maatwerk pakket voor de nieuwe medewerker. Een programma voor leidinggevenden zal in 2024 aandacht krijgen.
Wist je dat
-
Trajectum een team van ambassadeurs heeft? Zij zijn enthousiaste medewerkers die graag op open dagen en banenbeurzen vertellen over het werk binnen Trajectum. Ze kunnen uit de eerste hand ervaringsverhalen vertellen over hoe het nou écht is om in de forensische zorg te werken.
-
Trajectum een leermanagementsysteem (LMS) heeft? Hierin kunnen medewerkers e-learning modules volgen of zich aanmelden voor online of klassikale cursussen. Na het volgen van een training worden certificaten in het LMS opgeslagen, zodat medewerkers altijd aantoonbaar bekwaam zijn.
-
Het opvangteam voor medewerkers bestaat uit collega’s van Trajectum die een speciale training hebben gevolgd om opvang- en nazorg te bieden aan collega’s die een ingrijpende of traumatische gebeurtenis hebben meegemaakt? Allemaal doen we ons best om incidenten te voorkomen, maar dit lukt helaas niet altijd. Eerste opvang is altijd door de leidinggevende en directe collega’s, en dat kan voldoende zijn. Het opvangteam staat klaar om daar waar nodig en behoefte is, verdere opvang en nazorg te bieden.
Pijler 3: Organisatie van zorg
De pijler ‘organisatie van zorg’ gaat over de manier waarop we werken. We zorgen dat alles aanwezig is om goede zorg te bieden. Er is beleid en de processen waar we ons aan houden zijn beschreven.
Interview met Anouk Veltmann
Blended zorg
Anouk werkt als Beleidsmedewerker Ontwikkeling bij Trajectum. In haar rol houdt ze zich onder andere bezig met blended zorg. Tot eind 2023 werkte ze als psychomotore therapeut op de poli.
“Tijdens corona kwamen we steeds vaker in aanraking met de combinatie van face to face en digitale zorg. En dat ging beter dan verwacht” begint Anouk. Vanuit de organisatie was daardoor meer behoefte naar deze manier van zorgverlening. Het voordeel van het combineren van face to face zorg en digitale zorg is dat cliënten meer regie over hun eigen zorg kunnen nemen. Daarnaast verhoogt digitale zorg de kwaliteit. Veilige communicatie, eenvoudig taalgebruik, meer afbeeldingen, video’s en spelelementen verrijken het zorgaanbod. “Samen met het kenniscentrum en andere collega’s hebben we de visie geschreven op blended zorg. Daar willen we naar toe, maar dat gaat niet alleen. We ontwikkelen blended zorg met onze cliënten, medewerkers, management en raad van bestuur. Zij geven feedback, scherpen aan en nuanceren. Zo groeien we samen naar een veranderend zorglandschap.”
Inmiddels is blended zorg geïmplementeerd bij 7 teams. In 2024 staan er nog 4 teams op de planning. “Het is belangrijk om ons te realiseren dat blended zorg nog in de kinderschoenen staat. De basis staat, maar dat moet echt nog steviger, willen we uiteindelijk dat het zijn vruchten gaat afwerpen. Daarvoor is het noodzakelijk dat we ons blijven ontwikkelen. Mijn droom is dat de zorg die we bij heel Trajectum verlenen, digitaal toegankelijke, effectieve en kwalitatieve zorg is.
Ontwikkelingen binnen deze pijler
-
Sinds 1 oktober 2023 is de ambulante zorg, specialistisch verblijf en klinisch behandelen ondergebracht in een regio Noord en Oost met een eigen regiodirectie. De keuze om te werken met een regiodirectieteam past in onze plannen voor regionalisering en regiovorming. Dit houdt in dat Trajectum de zorg in de regio voor cliënten beter en anders gaat organiseren. We willen samen met andere zorgorganisaties een regionaal netwerk van zorg vormen. Cliënten kunnen in dat netwerk gemakkelijk in-, door- en uitstromen. Zo zitten ze altijd op de juiste plek met de juiste zorg.
-
In 2023 is het kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) opnieuw gedefinieerd. Er zijn stappen gezet in de implementatie van het nieuwe KMS, onder andere door de herstructurering van ons documentbeheersysteem. Ook is het verbeterregister omgezet naar een digitaal en sturend systeem wat ons helpt om de voortgang van verbeteracties te monitoren en evalueren. In 2024 zal dit worden geïmplementeerd in de organisatie. We werken daarnaast op grond van de A3-systematiek, wat ons helpt om structureel te evalueren en bij te sturen.
-
Binnen de organisatie zijn in 2023 op structurele en systematische wijze kwaliteitsdocumenten (beleid, procedures en protocollen) geactualiseerd. Er is een grote slag geslagen in het interactief maken van deze documenten waardoor ze beter leesbaar zijn geworden. De eerste reacties zijn positief en in 2024 zal hier een vervolg aan worden gegeven.
-
Het proces rondom het leren van incidenten en calamiteiten is in 2023 herzien en verder uitgewerkt. Zowel de interne (in ons digitale systeem) als externe meldprocedure (bij inspecties, justitie) is verduidelijkt en er zijn per processtap taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden beschreven. Zo ontstaat er meer regie op het melden, analyseren en leren van incidenten.
Wist je dat
-
De ondernemingsraad (OR) van Trajectum uit dertien leden bestaat? Ze zijn werkzaam op verschillende afdelingen binnen de gehele organisatie. Ze komen op voor de rechten van medewerkers en geven hen een stem aan de bestuurstafel.
-
We met de cliëntenraad in gesprek zijn geweest over twee van de drie VGN-kanslijnen waar Trajectum mee werkt? Namelijk kanslijn 2: Inzet van zorgtechnologie en kanslijn 3: Passende Zorg en dat we dit door het werken met post-its heel visueel hebben ingevuld.
-
Trajectum een Kenniscentrum heeft? De medewerkers van het Kenniscentrum halen kennis en innovatieve toepassingen op uit het veld en toetsen deze aan de praktijk van Trajectum. Ook spelen we in op vragen uit de praktijk om zo tot nieuwe modules, toepassingen of bewezen effectiviteit te komen.
-
Trajectum twee ‘Living lab’-locaties heeft? Door middel van de uitleenservice kunnen cliënten zorgtechnologie op de afdeling uitproberen. Voorbeelden hiervan zijn de virtual reality relax bril, de robothond, de belevenistafel of de akoestische stoel. In totaal zijn er zo’n 24 producten te leen.
Uitkomsten leef- en werkklimaat onderzoeken
In 2023 hebben we ons tweejaarlijks leef- en werkklimaatonderzoek uitgevoerd. Met dit onderzoek meten we de stand van zaken in het leefklimaat van de (verblijfs)cliënt en het werkklimaat van de medewerker. Deze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We zetten dit onderzoek in als ons tevredenheidsonderzoek.
Het onderzoek wordt op afdelingsniveau teruggekoppeld wanneer er voldoende (30%) respons is op de afdeling. Daarnaast wordt het op locatieniveau en organisatieniveau teruggekoppeld. Over de gehele organisatie worden onderstaande tops en verbeterpunten genoemd.
Genoemde tops zijn:
-
Cliënten ervaren veel steun door hun begeleiders. Er is een luisterend oor en ze worden goed geholpen bij het behalen van hun behandeldoelen.
-
Cliënten en medewerkers ervaren veelal een veilig gevoel op de afdeling.
-
De regels op de afdeling zijn duidelijk.
-
Cliënten hebben niet het gevoel dat begeleiders zich constant met hen bemoeien.
-
Teams ervaren een hoge mate van autonomie.
-
Veel medewerkers geven aan dat zij het gevoel hebben snel en efficiënt te werken.
Daarnaast kunnen natuurlijk ook zaken worden verbeterd. De belangrijkste verbeterpunten vanuit het onderzoek zijn:
-
De respons op het onderzoek zou hoger mogen zijn, nu was deze gemiddeld onder cliënten 25% en onder medewerkers 60%.
-
Hoewel het leiderschap in de organisatie over het algemeen inspirerend wordt gezien wordt het soms ook als controlerend ervaren.
-
De werkdruk wordt van gemiddeld tot hoog ervaren.
-
Dingen die stuk gaan mogen sneller worden gerepareerd of vervangen.
-
Sociaal emotionele uitputting onder medewerkers wordt door ruim 13% van de medewerkers als hoog ervaren, 48% scoort op dit thema gemiddeld. Dit thema kwam ook naar voren tijdens het ontwikkelingsproces van de meerjaren beleidsrichting.
-
We kunnen met elkaar nog scherper zijn op ongewenst gedrag binnen de organisatie.
-
De manier waarop besluiten worden genomen in de organisatie is niet altijd voor iedereen duidelijk.
-
Er wordt vaak door cliënten aangegeven dat zij zich vervelen. Vrijetijdsinvulling mag dan ook een groter aandachtspunt zijn binnen de behandeling.
-
Medewerkers ervaren last van protocollen en regels waardoor zij het idee hebben minder tijd aan de cliënt te kunnen besteden.
Uitkomsten onderzoek cliëntervaringen ambulante cliënten
In 2023 werden ambulante cliënten bevraagd over hun ervaringen met Trajectum. Hierbij werd gebruik gemaakt van de vragenlijsten van Ipso Facto. Er is een onderverdeling gemaakt tussen ambulante cliënten die in behandeling zijn en ambulante cliënten die deelnemen aan de dagbesteding van Trajectum. De conclusies uit dat onderzoek staan in de tabel beschreven.
* Voor dit thema worden geen rapportcijfers gegeven.
Ambulante cliënten in behandeling bij Trajectum
| Onderwerp | 2017 | 2022 | 2023 | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|---|
| Behandeling | 7,8 | 8,3 | 8,0 | • De ruime meerderheid van de cliënten oordeelt positief over de verschillende aspecten van de behandeling. Het vaakst wordt positief geoordeeld over de manier waarop de behandelaar omgaat met de cliënten, meer dan 90% is hierover positief. |
| • Het oordeel over de medicatie is vertekend door het grote aandeel ‘n.v.t.’. Na correctie daarvoor oordeelt bijna driekwart hierover positief. | ||||
| • Het aandeel ‘negatieve’ antwoorden is klein, bij geen enkele vraag is dit meer dan 5%. | ||||
| • Bij de vraag naar het effect van behandeling (minder problemen)) vindt ongeveer een derde van de respondenten dat het beter kan (antwoord ‘niet altijd’) of niet goed gaat (antwoord ‘vaak niet’). | ||||
| Zorgplan | 7,6 | 8,1 | 7,9 | • De resultaten worden enigszins vertekend door de antwoorden ‘weet niet’ en ‘n.v.t.’ Na correctie daarvoor ligt het aantal positieve antwoorden meestal rond de 80% (zie ook paragraaf 4.3). |
| • Uitzondering is de vraag over de betrokkenheid van het netwerk: hier oordeelt na correctie ruim tweederde positief. 30% vindt dat het ‘beter kan’, of oordeelt negatief. | ||||
| Bereikbaarheid (nieuw in 2023) | - | - | 7,4 | • Bij beide vragen wordt de antwoordverdeling vertekend door het percentage ‘weet niet’ en ‘n.v.t.’ antwoorden. Met name bij de tweede vraag zijn er weinig respondenten die hier antwoord op kunnen geven (ervaring mee hebben). |
| • Na correctie hiervoor is ongeveer driekwart van de cliënten positief over de bereikbaarheid tijdens kantooruren, en iets meer dan de helft oordeelt positief over de bereikbaarheid buiten deze tijden. | ||||
| Inspraak en klachten* | N.v.t. | N.v.t. | N.v.t. | • Bijna de helft van de cliënten weet bij wie ze terecht kunnen als ze een klacht hebben. Een klein deel van hen heeft daadwerkelijk wel eens een klacht ingediend (in totaal 20 cliënten, 14% van het totaal). De meeste van hen (13 personen) zijn positief over de afhandeling van de klacht, zes cliënten vinden dat niet genoeg is gedaan om deze op te lossen, en van een andere cliënt is dat niet bekend. |
Conclusie
Concluderend kan er gesteld worden dat er over het algemeen hoge rapportcijfers worden gegeven aan de behandeling en dagbesteding voor ambulante cliënten. Hier zijn we erg blij mee. Desondanks zijn er (locatie specifieke) verbeterpunten benoemd die in 2024 zullen worden opgepakt. Een Trajectum breed verbeterpunt is de respons, deze waren 24% en 31% voor respectievelijk cliënten in behandeling en cliënten bij dagbesteding.
*Voor dit thema worden geen rapportcijfers gegeven.
Ambulante cliënten die deelnemen aan dagbesteding van Trajectum
| Onderwerp | 2017 | 2022 | 2023 | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|---|
| Werk en activiteiten | 7,7 | 8,2 | 8,5 | • De ruime meerderheid van de cliënten oordeelt positief over de verschillende aspecten van het werk. |
| • Het aandeel ‘negatieve’ antwoorden is meestal nul. Bij de vraag over veiligheid kiest een enkele respondent voor ‘vaak niet’. | ||||
| • Bij de vragen over leuke activiteiten en nieuwe dingen leren is relatief het vaakst voor het ‘kan beter’ antwoord gekozen. | ||||
| Begeleiding bij werk | 8 | 8,5 | 8,6 | • Rond 90% van de respondenten oordeelt positief over de begeleiders. |
| • Het aandeel ‘negatieve’ antwoorden is klein. Slechts een enkele cliënt oordeelt negatief over het luisteren door de begeleiders. | ||||
| Zorgplan | 7,6 | 8,1 | 8,3 | • Bijna alle respondenten oordelen positief over de gemaakte afspraken en de eigen betrokkenheid bij het maken van de afspraken. |
| • Het aandeel negatieve antwoorden is klein. Bij twee vragen is door een enkele respondent het ‘vaak niet’ antwoord gekozen. | ||||
| • Bij de vraag over betrokkenheid van het eigen netwerk vindt een deel van de cliënten dat het ‘beter kan’. | ||||
| Inspraak en klachten* | N.v.t. | N.v.t. | N.v.t. | • Ruim driekwart van de cliënten weet dat er een cliëntenraad is. De helft van de respondenten is ook bekend met de activiteiten van de raad. Eveneens de helft van de cliënten kan geen antwoord geven op de vraag of inspraak goed geregeld is. Van de groep die hier wel een oordeel over heeft, oordeelt ruim twee derde positief. |
| • De helft van de respondenten weet bij wie ze terecht kunnen als ze een klacht hebben. Bijna een kwart van hen heeft daadwerkelijk wel eens een klacht ingediend (in totaal vijf cliënten). Van drie cliënten is bekend wat ze vinden van de afhandeling ervan: een van hen is tevreden en twee anderen zijn dat niet. |
Pijler 4: Samenwerken
De pijler samenwerken houdt in dat medewerkers elkaar opzoeken en kennis delen. Maar ook dat we samenwerken met andere zorgorganisaties.
Interview met Kirsten Wolthuis
Kennisnetwerk seksualiteit
Kirsten werkt bij Trajectum als beleidsmedewerker bij het Kenniscentrum. In haar werk is ze gericht op het delen van kennis, zowel intern en extern. Eén van de kennisnetwerken waarbij ze nauw betrokken is, is het netwerk seksualiteit.
“Binnen Trajectum bleek er behoefte te zijn aan een visie op gezonde seksualiteit”, vertelt Kirsten. “Er is veel aandacht voor het behandelen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in onze zorgverlening, maar er is nog weinig aandacht voor een gezonde beleving van seksualiteit. Als hierover een vraag komt vanuit een cliënt, weten begeleiders niet altijd een antwoord te formuleren of hoe ze de cliënt kunnen helpen.”
Daarom heeft Kirsten vorig jaar samen met haar collega’s een visie opgesteld over gezonde seksualiteit. Dit zijn ze nu aan het uitwerken in een bijpassend beleid. Daarover vertelt Kirsten: “Binnen ons kennisnetwerk gaan we uit van het principe dat iedereen recht heeft op gezonde seksualiteit, ook als je bij Trajectum behandeld wordt. Dat vraagt maatwerk, zeker omdat sommige cliënten forensische beperkingen opgelegd hebben gekregen. De ene cliënt zal daarom wat meer vrijheid kunnen krijgen dan de ander, afhankelijk van zijn achtergrond. De visie moet ons helpen om dit thema binnen alle locaties onder de aandacht te brengen en begeleiders te trainen om het gesprek te voeren over dit onderwerp. We schrijven het beleid samen met collega’s van de verschillende locaties, echt bottom-up in plaats van top-down. Soms organiseren we ook heidagen waar we collega’s of externen uitnodigen. En we toetsen alles wat we bedacht hebben ook weer bij de collega’s in de praktijk. Wat we in 2024 willen bereiken? Dat begeleiders op alle groepen het gesprek aan kunnen gaan over gezonde seksualiteit.”
Ontwikkelingen binnen pijler 4
- Door de regiovorming in 2023 maken we de beweging naar samenwerking in de regio. Zo willen we uitstroom stimuleren en nog meer gaan samenwerken met netwerkpartners. Hierdoor is de juiste zorg op de juiste plek.
- In oktober 2023 heeft de lancering plaatsgevonden van het expertisenetwerk VG en verslaving Noord-Nederland. Alliade, De Zijlen, Vanboeijen en Trajectum hebben de handen ineengeslagen in dit netwerk om de zorg voor cliënten met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag te verbeteren. Door kennis- en expertise te bundelen willen de vier organisaties zich de komende jaren ontwikkelen tot expertisenetwerk rondom de complexe VG-doelgroep in Noord-Nederland. Het expertisenetwerk is opgezet in samenwerking met Verslavingszorg Noord Nederland (VNN).
- In juni 2023 hebben medewerkers van Trajectum deelgenomen aan de eerste forensische trainersdag. Deze werd georganiseerd door CTP Veldzicht. Het doel is om een Forensisch Trainers Netwerk op te starten, zodat we inhoudelijk ervaring op doen, van en met elkaar kunnen leren en de zorg voor onze cliënten kunnen verbeteren. In 2024 zal Trajectum een dag gaan organiseren.
- We werken regionaal samen om de inzet van zorgtechnologie en innovatie een vanzelfsprekend onderdeel te maken binnen de geleverde zorg in de regio’s Zwolle en Drenthe. We zorgen voor meer zelfredzaamheid voor de cliënt door digitale ondersteuning en innovatie door regionaal samen te werken, samen te leren, kennis te delen en krachten te bundelen. Het zorgkantoor heeft hierin een actieve rol.
- Het kenniscentrum van Trajectum biedt sinds 2023 drie nieuwe manieren om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen op onderzoeksgebied. De kennislunch is een online bijeenkomst waarin collega’s kennis delen over voor Trajectum relevante onderwerpen, zoals het geweten, slaap en de therapeutische relatie. De kennissnack biedt een handig overzicht van nieuwtjes, recente publicaties en evenementen. En de kennislink is bedoeld voor studenten die de belangrijkste praktische toepassingen uit hun onderzoek met collega’s willen delen.
Wist je dat
- Er met de regiovorming een nieuwe functie is toegevoegd aan het directieteam? De directeur ontwikkeling richt de blik op medewerkers en hun ontwikkeling, leiderschap en samenwerking, inzet van zorgtechnologie en landelijke ontwikkelingen die we als Trajectum niet mogen missen.
- We binnen Trajectum gebruik maken van kennisnetwerken? Zo verbinden we medewerkers met verschillende functies en van zoveel mogelijk afdelingen en locaties met elkaar om kennis te delen.
- Er een jaarlijkse vakgroepmiddag wordt georganiseerd waar gedragsdeskundigen elkaar opzoeken en kennis met elkaar delen? In 2023 stond de middag in het thema van het tuchtrecht.
Pijler 5: Informeren over resultaten
De pijler ‘Informeren over resultaten’ houdt in dat we eerlijk en duidelijk rapporteren over wat we doen. We reflecteren, leren en verbeteren continu.
Kwaliteitscijfers 2023
Hieronder staan de belangrijkste cijfers over 2023 op een rij.
Cijfers (forensische) zorg 2023
Aanbod zorgsettings Trajectum
3: Ambulant kwaliteitsstatuut sectie III – multidisciplinair
4: Outreachend
5: Klinisch (exclusief forensische en beveiligde zorg)
6: Forensische en beveiligde zorg – klinische zorg
7: Forensische en beveiligde zorg – ambulante zorg
Beveiligingsniveaus
0, 1, 2 en 3
Aantal cliënten in zorg (31-12-2023)
1945 (t.o.v. 2027 in 2022)
Aantal forensische cliënten
425 (t.o.v. 463 in 2022)
Verhouding aantal cliënten financieringsstromen 2023*
* Cliënten kunnen vanuit meerdere stromen worden gefinancierd. Het totale aantal is daardoor hoger dan het totale aantal cliënten in 2023.
Verhouding omzet financieringsstromen 2023
| Forensische prestatie indicator | Teller/noemer | Percentage | Norm (%) |
|---|---|---|---|
| Indicator 1 | |||
| Risicotaxatie ambulant | 39/58 | 67,24% | 65% |
| Risicotaxatie klinisch | 30/38 | 78,95% | 70% |
| Risicotaxatie FPC | 86/92 | 93,48% | 80% |
| Indicator 3 | |||
| Ernst van de problematiek ambulant | 34/63 | 53,97% | 60% |
| Ernst van de problematiek klinisch | 25/28 | 89,29% | 60% |
| Ernst van de problematiek FPC | 50/67 | 74,63% | 60% |
Forensische prestatie-indicatoren
(peildatum 31-12-2023)
We voldoen grotendeels aan de gestelde normen van de prestatie-indicatoren. Er is ook ruimte voor verbetering, met name voor onze ambulante zorg. We leveren de cijfers van de forensische prestatie-indicatoren halfjaarlijks aan, maar we merken ook dat andere stuurinformatie ons meer richting en houvast geeft. We gaan in 2024 door met nadenken over wat passende indicatoren zijn.
Wet zorg en dwang
Toepassing dwangmaatregelen
| Toegepaste Wzd-maatregel | 2022 | 2023 | ||
|---|---|---|---|---|
| Totaal | Vrijwillig | Onvrijwillig | Totaal | |
| 1. Medische handelingen en therapeutische maatregelen | 269 | 88 | 126 | 214 |
| 2. Beperken van de bewegingsvrijheid | 2.060 | 1.377 | 809 | 2.168 |
| 3. Insluiten | 1.542 | 1.155 | 674 | 1.829 |
| 4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene | 901 | 216 | 1.005 | 1.221 |
| 5. Onderzoek aan kleding of lichaam | 36 | 20 | 33 | 53 |
| 6. Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen | 313 | 109 | 268 | 377 |
| 7. Controleren op aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen | 444 | 239 | 437 | 676 |
| 8. Beperking van de vrijheid het eigen leven in te richten | 2.317 | 1.403 | 1.427 | 2.830 |
| 9. Beperken van het recht op ontvangen van bezoek | 356 | 89 | 202 | 291 |
| Forensische beperkingen: bewegingsvrijheid beperken | 231 | 157 | 327 | 484 |
| Forensische beperkingen: in de vrijheid het eigen leven in te richten | 110 | 99 | 131 | 230 |
| Forensische beperkingen: van het recht op het ontvangen van bezoek | 32 | 19 | 59 | 78 |
| Totaal | 8.611 | 4.971 | 5.498 | 10.469 |
Verdeling Wzd-toepassingen per categorie
Verdeling Wzd-toepassingen per sector
Naast de reguliere Wzd-maatregelen worden binnen Trajectum ook drie categorieën maatregelen gebruikt specifiek voor forensische cliënten. Dit noemen we de forensische beperkingen. Dit zijn maatregelen die voortkomen uit de forensische maatregel die een cliënt opgelegd heeft gekregen. Het reguliere stappenplan voor de Wzd geldt voor deze maatregelen niet.
Hoewel Trajectum ernaar streeft zo min mogelijk onvrijwillige zorg toe te passen, vraagt de behandeling van onze cliënten naar zorg op maat waarbij het tijdelijk toepassen van onvrijwillige zorg nodig is om een zo passend mogelijk behandel- of leefklimaat te realiseren.
In 2023 is er binnen Trajectum sprake van zo’n 18% meer toegepaste Wzd-maatregelen ten opzichte van 2022. Deels is deze stijging te verklaren door het maatwerk dat we leveren en deels doordat we ons bewuster zijn van onvrijwillige zorg op bepaalde vlakken. Ook registreren we dit steeds beter.
Incident meldingen 2023
In 2023 waren veruit de meeste incidenten van de categorieën agressie en medicatie. Dit is in lijn met voorgaande jaren.
De categorie agressie bestaat uit vier subcategorieën, waarvan de meest gemelde verbale agressie is. In 63 gevallen van agressie is er, als onderdeel van ons agressiebeleid, aangifte gedaan. Agressie binnen onze behandel- en verblijfsettingen is en blijft een gegeven, maar moet geen probleem worden. Voor een deel is dit verbonden met de doelgroep die bij ons verblijft. Medewerkers worden periodiek getraind in het voorkomen van en omgaan met agressie. Dit is onderdeel van het inwerkprogramma, maar regie op herscholing is nodig. Daar wordt in 2024 meer aandacht aan besteed. Trajectum heeft daarnaast een opvangteam dat ingezet kan worden na (agressie) incidenten en teams kan ondersteunen bij het herstel en de verwerking van heftige incidenten.
Ook vanuit de cliënt wordt er hard gewerkt om agressie te verminderen. Trajectum heeft in de voorgaande jaren een eigen behandelmodule ontwikkeld: Grip op Agressie. Meer informatie hierover is te vinden op onze website.
De medicatiemeldingen zijn onder te verdelen in drie categorieën. De meeste meldingen gaan over het toedienen/registreren van medicatie. Een belangrijke oorzaak hiervan is dat cliënten vaak medicatie weigeren en dat dit als incident wordt gemeld. In principe is dit een recht van de cliënt. Alleen in geval van onvrijwillige zorg in het kader van de Wet zorg en dwang, is het van belang bij weigering hier een melding van te maken. In 2024 wordt dit in het meldformulier aangepast en zal er worden gecommuniceerd over deze veranderde werkwijze. De voorspelling is dat dit de administratielast vermindert en ook een beter beeld geeft van daadwerkelijke incidenten.
| Hoofdcategorieën Incidentmeldingen 2023 | % |
|---|---|
| Agressie | 44,0 |
| Arbeidsongeval | 0,1 |
| Automutilatie | 4,7 |
| Brand | 0,4 |
| Contrabande | 4,9 |
| Crimineel gedrag | 0,3 |
| Discriminatie | 0,2 |
| Medicatie | 32,3 |
| Medisch/somatisch | 1,8 |
| Ongeoorloofde afwezigheid | 2,9 |
| Overig | 0,6 |
| Overlijden | 0,0 |
| Seksueel grensoverschrijdend gedrag | 2,8 |
| Suïcidaal gedrag | 4,2 |
| Suïcide (poging/geslaagd) | 0,8 |
| Agressie incidenten in 2023 | % |
| Agressie tegen objecten | 24,8 |
| Fysieke agressie | 19,3 |
| Verbale agressie | 51,1 |
| Passieve agressie | 4,9 |
| Medicatie incidenten in 2023 | % |
| Voorschrijven | 0,4 |
| Ontvangst/opslag/beheer | 1,2 |
| Toedienen/registreren | 98,4 |
Klachten
Trajectum wil cliënten goede zorg bieden waar cliënten tevreden over zijn. De klachtencommissie draagt bij aan dit doel. In 2023 ontvingen zij 126 ingevulde klachtformulieren van cliënten, met in totaal 149 klachten. Hiervan werden uiteindelijk 93 klachten ingetrokken en waren 21 klachten niet-ontvankelijk. De overige klachten zijn allemaal in behandeling genomen. In 2023 zijn er 6 klagers in het gelijk gesteld (peildatum 31-12-2023, enkele klachten zijn op peildatum nog in behandeling). Alle klagers, wiens klacht gegrond is verklaard, hebben vanuit Trajectum een reactie op de uitspraak ontvangen. Ook de klachtencommissie heeft hier een afschrift van ontvangen.
Ontwikkelingen binnen pijler 5
-
In 2023 heeft Trajectum coördinerende aandachtsfunctionarissen Wet zorg en dwang (Wzd) aangesteld. Zij gaan in de organisatie het gesprek aan met medewerkers over de vermindering van onvrijwillige zorg. Ook kijken ze naar alternatieven op locatie en ondersteunen ze bij de uitvoering hiervan.
-
De zorg die Trajectum biedt maakt dat het soms schuurt in de toepassing van de Wzd en de eisen die aan ons worden gesteld als aanbieder van forensische zorg. In 2023 hebben we hierover gesprekken gevoerd met de betrokken instanties en een brief opgesteld waarin we uitleggen waar het voor Trajectum veel extra administratieve lasten oplevert en hoe we daar als organisatie voor kiezen om mee om te gaan. In 2024 wordt een implementatie gedaan hoe er wordt omgegaan met deze aandachtspunten in de onvrijwillige zorg. Hiermee wordt zo zorgvuldig mogelijk omgegaan met het toepassen van de onvrijwillige zorg en ook waar het kan de administratieve last lichter gemaakt.
-
In 2023 is gesignaleerd dat het leren van incidenten moeizaam verloopt binnen de organisatie. Er zijn succesverhalen te noemen op casusniveau, maar op organisatieniveau mist nog de verbeterslag. Er is eind 2023 een verdiepende analyse gemaakt op dit thema en de werking van (de)centrale MIO-commissies. In 2024 zal de inzet, communicatie en daadkracht van (de)centrale MIO-commissies verbeterd worden.
-
In 2023 is er weer hard gewerkt aan het uitbreiden en verbeteren van het (BI) dashboard. Naast verbetering van reeds bestaande dashboards zijn ook de eerste visualisaties in het incidenten dashboard opgesteld. Dit is later dan verwacht vanwege problemen bij het koppelen van ons incidenten meldsysteem met de BI-omgeving en onderbezetting. In 2024 zal het incidenten dashboard worden uitgebreid en geïmplementeerd in de organisatie.
Focuspunten 2024
Vooruitblik 2024
In 2023 maakten we een groot plan voor 2024, 2025 en 2026: het meerjarenbeleidsplan. Drie onderwerpen staan hierin centraal: aantrekkelijke werkgever, effectieve behandeling en zuinig met alles en iedereen.
Dat heeft geleid tot 3 speerpunten voor 2024:
Aantrekkelijke werkgever
Het is steeds lastiger om personeel te vinden. Daarom willen we ervoor zorgen dat medewerkers ons vinden én bij ons blijven werken. En dat we met minder personeel toch dezelfde kwaliteit zorg kunnen leveren.
Effectieve behandeling
Trajectum heeft als doel om de unieke talenten van cliënten te ontwikkelen in een veilige en inspirerende omgeving. We willen de beste zorg bieden, die cliënten op de lange termijn helpt. In 2024 gaan we ervoor zorgen dat andere organisaties goed weten wat we doen en wat we kunnen. En dat ze ons goed weten te vinden. We gaan veel samenwerken in de regio.
Zuinig op alles en iedereen
We letten de komende jaren extra goed op duurzaamheid. Bijvoorbeeld in onze omgang met spullen, energie en medicijnen. We verspillen ook minder voedsel. En helpen cliënten en medewerkers met het bereiken van een gezonde leefstijl.
Verhalen van medewerkers
Erwin
“Hier werk ik niet vóór mensen, maar mét mensen”
Van dakdekker naar (assistent) begeleider bij Trajectum. Die overstap ligt niet voor de hand. Toch gaat Erwin van Tiggelhoven elke dag fluitend naar zijn werk.
Jarenlang werkte Erwin als dakdekker. Tot hij door het dak zakte en last kreeg van rugpijn. Twee jaar geleden besloot hij daarom aan het werk te gaan bij Trajectum. Voor deze bijzondere carrièrewissel kreeg Erwin hulp. Samen met een bedrijf dat dakdekkers helpt aan een andere baan, ontdekte hij wat hem leuk leek. “Ik kwam een aankondiging voor een open dag van Trajectum tegen. Daar heb ik me voor aangemeld. Al snel daarna kreeg ik een intakegesprek.”
Hart voor de zorg
Zijn voorkeur voor een baan in de zorg kwam niet uit de lucht vallen. Erwin gaf in zijn vrije tijd les in taekwondo. Ook aan kinderen met een beperking. “Ik vond dat leuk om te doen, dus hart voor de zorg was er al.”
Erwin werkt op locatie Groot Hungerink in Eefde. Op deze locatie wonen mensen met een licht verstandelijke beperking. Cliënten kunnen hier vrijwillig terecht, maar ook gedwongen. Er zijn open en gesloten afdelingen. Erwin volgt ook een opleiding, omdat hij zij-instromer is en daarom veel over het vak moet leren.
Stevig in je schoenen
Dat Erwin eerst heel ander werk deed, maakt volgens zijn teamleider Patrick Jeffrey niet uit. “Wij kijken vooral naar de persoon. Als je hier wil werken, moet je een mensenmens zijn. Je moet goed kunnen luisteren. We werken hier in een risicovolle omgeving waar veel gebeurt. Je moet dus ook grenzen kunnen stellen. En stevig in je schoenen staan. Je moet jezelf durven zijn, anders voelen cliënten dat aan.”
Met mensen werken
Erwin is heel blij met de overstap naar de zorg. “Ik ga fluitend naar mijn werk. Ik had dit jaren eerder moeten doen, maar ik was er niet klaar voor. Nu is dit op mijn pad gekomen. Ik heb het met beide handen aangegrepen. Ik werk nu niet meer vóór mensen, maar mét mensen. Daar haal ik veel energie uit.”
Geert
Begeleider op locatie Boschoord
“Ik voel me hier heel veilig”
“Toen ik 8 jaar bij Trajectum werkte, besloot ik ergens anders te gaan werken. Ik had het naar mijn zin op mijn werk, maar de doelgroep van de jeugdzorg trok me altijd al aan. Ik wilde graag met jongeren werken. Dus gaf ik mijn vaste contract op. Een paar maanden werkte ik in de jeugdzorg, maar ik vond het er niet fijn.”
Cliënten door de dag heen helpen
10 jaar geleden begon Geert met werken bij Trajectum, toen ook al als begeleider. “Als begeleider help ik cliënten door de dag heen. Opstaan, ontbijt maken, koffiedrinken, naar therapie en arbeid gaan. Ik praat met ze over wat ze bezighoudt en waar ze tegenaan lopen. Dat maakt natuurlijk elke dag anders.”
Andere normen en waarden
Na een tijdje besloot Geert dus om in de jeugdzorg te werken. “Maar na dag 2 wist ik het eigenlijk al: dit gaat hem niet worden. Medewerkers gingen daar op een andere manier met cliënten om. Met andere normen en waarden. Agressie werd geaccepteerd, heel anders dan bij Trajectum. Ze pasten ook fysieke technieken toe, met pijn. Dat voelde niet goed. Ik verdiende misschien wat meer in de jeugdzorg, maar dat maakte me niet uit. Na een halfjaar ging ik weer terug naar Trajectum.”
“De jeugdzorg paste niet bij me: ik ging weer terug naar Trajectum”
Groot gevoel van veiligheid
Pas toen waardeerde Geert écht hoe het is om bij Trajectum te werken. “Het gevoel van veiligheid is hier zo groot. Voor cliënten, maar ook voor medewerkers. Iedere collega wordt goed getraind. Dus als er iets escaleert, weet iedereen wat ‘ie moet doen. Ik vind het ook super dat we hier al vroeg dingen signaleren. In plaats van dat we pas reageren als er iets gebeurt, zoals ik in de jeugdzorg ervaarde. Je kunt hier je grenzen goed aangeven. Agressie wordt hier niet geaccepteerd.”
En dat hij achteruitging in salaris? “Dat maakte me niet uit. Ik kan nu ’s avonds veilig thuiskomen en ik heb plezier in mijn werk. Dat is me veel meer waard.”
“Als hier iets escaleert, weet iedereen wat ‘ie moet doen”
Een 8
“Ik zit hier helemaal op m’n plek. Mijn werk geef ik een 8. Ik ga met plezier naar mijn werk, de sfeer is ontspannen, als er iets is kun je het aangeven. En je kan je altijd ontwikkelen. Met onze doelgroep is het niet altijd veilig natuurlijk, maar iedereen weet wat ‘ie moet doen als een cliënt zulk gedrag vertoont. Dat maakt toch dat ik me hier veilig voel.”
Het bestuursverslag
De zorg en het behandelen van onze cliënten stond ook in 2023 voorop. Tegelijkertijd hebben we veel aandacht besteed aan het richten en inrichten van de organisatie. Zo kunnen we er ook in de toekomst voor zorgen dat cliënten alles uit zichzelf halen. En dat medewerkers graag bij ons werken.
We bedanken onze medewerkers en vrijwilligers die een topprestatie hebben geleverd. Zij zetten zich iedere dag in voor onze cliënten en een veilige samenleving.
Ook willen we de Raad van toezicht en de adviesraden bedanken voor wat ze voor ons hebben gedaan. En we bedanken Melina Rakic, die een groot deel van 2023 bij de Raad van bestuur hoorde. We zijn blij dat Inge van Balkom de raad is komen versterken. Tot slot bedanken we onze cliënten, samenwerkpartners, verwijzers en financiers voor hun vertrouwen.
De kracht van samen
De samenwerking binnen Trajectum verdient een grote pluim. Cliënten, families van cliënten, medewerkers, de verschillende onderdelen van de organisatie, andere bedrijven: iedereen werkt goed samen.
Die samenwerking is ook terug te zien in de regio. We hebben onze organisatie zo ingericht dat we verbonden zijn met andere zorgorganisaties in de regio. Het doel is dat wij de zorg bieden waar wij goed in zijn. En dat we andere zorg overlaten aan anderen. Zo werken we het beste samen, en krijgen cliënten de zorg die het beste bij hen past.
Zuinig met alles en iedereen
In 2023 zetten we een belangrijke handtekening: we tekenden de Green Deal 3.0. Dat betekent dat we ons houden aan allerlei afspraken over duurzaamheid. Dat doen we op nog veel meer manieren. In verschillende projecten gaan we aan de slag voor verbetering van klimaat, milieu en gezondheid.
Blijven leren
We deelden onze kennis met mensen over de hele wereld. Op symposiums, conferenties en congressen vertelden we over onze zorg, onze succesvolle projecten en onderzoeken. Maar we blijven onszelf ook ontwikkelen. Zo zijn we efficiënter gaan werken. Slimmer en sneller.
En we hebben hard gewerkt aan het verbeteren van de zorg op locatie Boschoord. Dat dat goed is gelukt, blijkt uit het bezoek van de Inspectie (GZJ). Zij kwamen onverwacht langs en waren heel positief.
Raad van Bestuur
Dick de Wit
Suzanne Leijendekkers
Inge van Balkom
Lees het bestuursverslag 2023 in begrijpelijke taal
Lees de jaarrekening 2023 in begrijpelijke taal
Bekijk het complete bestuursverslag + jaarrekening 2023 als PDF
Klik hieronder op een van de blokken voor een korte terugblik of bekijk het uitgebreider bestuursverslag. Het gehele bestuursverslag en de jaarrekening hebben wij gedeponeerd bij Jaarverantwoording zorg.
Bestuursverslag hoofdstuk 1:
Waar staan wij voor?
Waar staan wij voor?
Wij vinden dat iedereen ertoe doet. We helpen mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en onbegrepen en risicovol gedrag. Onze cliënten zijn allemaal anders en hebben hun eigen talenten. Bij Trajectum kunnen zij de beste versie van zichzelf worden. Ze zijn welkom, ook als ze nergens anders terecht kunnen. Daardoor maken we mensen en de maatschappij elke dag een beetje beter.
Mensen krijgen bij ons persoonlijke zorg: voor iedere cliënt kijken we wat hij of zij precies nodig heeft. We geven de cliënt de juiste behandeling. Daarnaast luisteren we naar zijn of haar wensen. Als iets niet lukt, hebben we daar begrip voor. En we zorgen voor veiligheid. Voor cliënten, medewerkers en voor de samenleving.
Bestuursverslag hoofdstuk 2:
Wat hebben we bereikt?
Wat hebben we bereikt?
We hebben in 2023 veel bereikt. Een paar voorbeelden: ook dit jaar hebben we onze zorg weer verbeterd. We hebben stevige plannen gemaakt voor de komende jaren (meerjarenbeleidsplan). Ook staan we in heel Nederland bekend om wat we doen: bij andere zorgorganisaties, zorgkantoren, de overheid en inspecties. We hebben het project ‘Blended ambulant behandelen’ verder ontwikkeld. En hebben ervoor gezorgd dat alle veranderingen in de cao bij ons zijn ingevoerd. En dat als we digitaal werken, dit nog professioneler gebeurt.
Tot slot het allerbelangrijkste: we bieden dagelijks veilige en bij de persoon passende zorg. Zorg waarmee de cliënt zich kan ontwikkelen.
Als Raad van bestuur zijn wij blij met deze mooie resultaten. Op deze manier gaan het komende jaar verder.
Bestuursverslag hoofdstuk 3:
Ondernemingsstructuur en personele bezetting
Trajectum heet officieel Stichting Trajectum. We zitten in Zwolle. De Raad van Bestuur bestuurt de stichting. In deze raad zitten 3 personen. De Raad van Bestuur staat onder toezicht van de Raad van Toezicht, die uit 5 personen bestaat.
Hoe de rest van de organisatie in elkaar zit, zie je in de afbeelding hiernaast.
Klik op de afbeelding om deze te vergroten.
Feiten en cijfers medewerkers
Aantal fte's ultimo 2023 per leeftijdscategorie
Aantal fte's ultimo 2022 per leeftijdscategorie
Ziekte (verzuim)
| Verzuim Categorie Vernet | 2021 | 2022 | Totaal |
|---|---|---|---|
| 1. Kort verzuim | 2,22 % | 2,75 % | 2,49 % |
| 2. Middellang verzuim | 1,30 % | 1,33 % | 1,31 % |
| 3. Lang verzuim | 3,57 % | 4,27 % | 3,92 % |
| 4. Extra lang verzuim | 0,90 % | 0,78 % | 0,84 % |
| 5. Extreem lang verzuim | 0,02 % | 0,07 % | 0,04 % |
| Geen verzuim | 0,00 % | 0,01 % | 0,01 % |
| Totaal | 8,01 % | 9,20 % | 8,61 % |
Bestuursverslag hoofdstuk 4:
Opbrengst en kosten
De afgelopen jaren hebben we er hard aan gewerkt om onze geldzaken goed onder controle te hebben. Tegelijkertijd willen we onze cliënten zorg blijven bieden van de beste kwaliteit. Dat is gelukt. Daardoor bereikten we in 2023 onze financiële doelen.
In totaal was de opbrengst 160,4 miljoen, een stijging van 8% ten opzichte van 2022. Deze stijging kwam door hogere tarieven en meer cliënten. Tegelijkertijd is het gelukt om onze kosten laag te houden. Doordat we onze geldzaken goed op orde kregen, konden we beginnen met een aantal ontwikkelingen. We verbeterden daarmee onze samenwerkingen en werkwijzen.
Bestuursverslag hoofdstuk 5:
Risico’s voor de organisatie
Van buitenaf en van binnenuit zijn er altijd risico’s. Die kunnen ervoor zorgen dat het minder goed gaat met de organisatie. De afgelopen jaren heeft Trajectum grote stappen gezet om een overzicht te krijgen van deze risico’s, en om de risico’s te verkleinen (risicomanagement). Wat we in 2023 deden, zie je in deze tabel.
Overzicht risicomanagement 2023
| Risico | Maatregelen die we hebben ingezet |
|---|---|
| Personeelstekort bij onmisbare banen (persoonlijk begeleiders, verpleegkundigen, artsen) | - Recruiters inzetten die personeel werven - Slim roosteren - Harmoniseren functiehuis - Meer zorgtechnologie gebruiken - Ambassadeurs inzetten die ‘reclame’ maken voor werken bij Trajectum |
| Hoog verloop medewerkers (mensen werken maar kort bij Trajectum) | - Medewerkers meer betrokken maken door ze mee te laten denken over de plannen voor Trajectum - Plan maken voor opleidingen - Meer aandacht voor leerlingen en opleidingen - Systeem ontwikkelen dashboard om instroom-doorstroom-uitstroom te onderzoeken en maatregelen te nemen - Voorbereiden Strategische Personeelsplanning (SPP) |
| Voldoen aan maatschappelijke verwachtingen van zorg aan cliënten met complexe zorgvraag | - In gesprek gaan met betrokken mensen - Extra zorg voor de cliënt aanvragen (meerzorg) |
| Incidenten door gedrag van cliënten met ernstig/blijvend letsel (calamiteiten) | - Medewerkers trainen in hoe je met agressieve cliënten omgaat - Nazorg geven aan cliënten, na het incident - BOT team: vangt collega’s op die iets heftigs hebben meegemaakt - Werkwijze vernieuwen voor hoe we omgaan met incidenten en calamiteiten - Nog beter leren van incidenten |
| Ongewenst gedrag medewerkers | - Gedragscode opstellen: afspraken over hoe we met elkaar omgaan - RI&E, - Aan medewerkers duidelijk maken dat ze een klacht kunnen indienen bij klachtfunctionaris en dat ze met een vertrouwenspersoon kunnen praten |
| Cyberincidenten (incidenten waarbij er digitaal iets misgaat) | - Er zijn mensen aangewezen die hiermee aan de slag zijn gegaan: een Chief Information Security Officer (CISO) en functionaris gegevensbeveiliging - We onderzochten het risico dat mensen die dat niet mogen, bij onze digitale gegevens kunnen komen. En we maakten een plan voor wat we doen als dit gaat gebeuren. |
| Communicatie en samenwerking met de mensen om de cliënt heen (netwerk en familie) | - Nieuwsbrieven sturen - Persoonlijk contact houden - Brieven sturen - Zorgen voor een duidelijke website en filmpjes |
Bestuursverslag hoofdstuk 6:
Privacy en beveiliging
In 2023 hebben we verschillende dingen gedaan om te voldoen aan de AVG-wet. In deze wet staan regels over het beschermen van persoonsgegevens. We vinden digitale beveiliging en privacy erg belangrijk, daarom werkt bij Trajectum een Functionaris gegevensbescherming. Deze persoon zorgde er bijvoorbeeld voor dat we beter beveiligd zijn voor cybercriminelen. Ook onderzocht de Functionaris gegevensbescherming welke digitale gevaren er voor Trajectum op de loer liggen. En aan welke wetten we ons moeten houden.
Bestuursverslag hoofdstuk 7:
Goed voor mens, klimaat en maatschappij
Goed voor mens, klimaat en maatschappij
Niet alleen willen we de beste zorg bieden aan cliënten. We willen ook goed zijn voor het klimaat (duurzaamheid) en de maatschappij (maatschappelijk verantwoord ondernemen). Een belangrijke stap hiervoor was het ondertekenen van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. Daarmee houden we ons aan onze belofte.
We deden ons best om minder voedsel te verspillen. En om minder maaltijden met vlees te maken. Ook zorgden we ervoor dat cliënten weten wat een gezonde leefstijl is, en hoe je goed zorgt voor het klimaat. Zo zijn we begonnen met beter afval scheiden op locatie Rekken. En op onze locatie in Eefde zijn we met cliënten, collega’s en bestuurders op stap gegaan om zwerfafval op te ruimen.
Bestuursverslag hoofdstuk 8:
Onderzoek en ontwikkeling
Trajectum wil de beste zijn in de zorg voor cliënten met complexe problemen. Daarom moeten we ons altijd blijven ontwikkelen en onze zorg blijven vernieuwen. Ons Kenniscentrum speelt daarin een grote rol. Het Kenniscentrum doet onderzoek, verbetert de kwaliteit van zorg, zorgt voor vernieuwing en deelt kennis met anderen.
In 2023 begon het Kenniscentrum met werken in kennisnetwerken. Dat is een groep waarin collega’s van verschillende locaties elkaar ontmoeten, of waar medewerkers van Trajectum mensen van andere zorgorganisaties ontmoeten. Ze delen kennis met elkaar over onderwerpen uit de zorg, zoals seksualiteit.
Bestuursverslag hoofdstuk 9:
Wie zit er in het bestuur?
In 2023 heeft de Raad van bestuur afscheid genomen van Melina Rakic. In de Raad zaten toen nog Dick de Wit en Suzanne Leijendekkers. In maart 2024 kwam er een derde lid bij: Inge van Balkom. De Raad van toezicht controleert het werk van het bestuur. In de Raad van toezicht zaten in 2023 5 leden en iemand die in een leertraject zat.
Bestuursverslag hoofdstuk 10:
Meebeslissen door cliënten en medewerkers
We vinden het belangrijk dat cliënten meebeslissen over hun eigen zorg. Daarom hebben we hier afspraken over gemaakt. Er is een centrale cliëntenraad en per locatie zijn er ook cliëntenraden.
De centrale cliëntenraad heeft in 2023 meebeslist over bijvoorbeeld:
- Afspraken over drugs en alcohol
- Vergoedingen voor dagbesteding
- Plannen voor gebouwen
- Plannen voor Trajectum voor 2024-2026
- Samenwerken met andere organisaties
- Het nieuwe lid van de Raad van bestuur
- Geldzaken
Trajectum heeft ook een ondernemingsraad. Deze groep medewerkers denkt mee over onderwerpen die voor medewerkers belangrijk zijn.
De ondernemingsraad heeft in 2023 meebeslist over bijvoorbeeld:
- Het nieuwe lid van de Raad van bestuur
- Een aantal heftige gebeurtenissen
- Onderzoek naar hoe het is om te werken bij Trajectum (werkklimaatonderzoek)
- Onderzoek naar hoe het is om cliënt te zijn bij Trajectum (leefklimaatonderzoek)
- De taken van begeleiders
Bestuursverslag hoofdstuk 11:
Betrokken organisaties en personen
In 2023 werkten we veel samen met andere organisaties in de regio. We hebben deze organisaties nodig om de best mogelijke zorg te kunnen blijven bieden. Maar ook om goed onderzoek te kunnen doen en nieuwe zorgprofessionals op te leiden. Ook in de rest van Nederland hebben we goed en veel contact met andere organisaties.
Maar we vinden het ook belangrijk om een goede relatie te hebben met deze organisaties en personen (stakeholders):
• Families en vertegenwoordigers van cliënten
• Huisartsen in de regio
• Overheden zoals ministeries, organisaties die toezicht houden en gemeentes
• Organisaties die ons betalen
• Organisaties die regels voor ons maken
Bestuursverslag hoofdstuk 12:
Aan welke afspraken houden we ons?
Bij Trajectum houden we ons aan regels en afspraken. Bijvoorbeeld over ons gedrag, de taakverdeling en wat we belangrijk vinden. Dat was in 2023 niet anders.
- De regels en afspraken hebben we vastgelegd in deze documenten:
- statuten;
- reglement Raad van bestuur;
- reglement Raad van toezicht;
- reglement auditcommissie Financiën;
- reglement commissie Kwaliteit van Veiligheid en Zorg.
We houden ons ook aan de Governancecode Zorg. Hier zijn veel zorgorganisaties bij aangesloten. Daarnaast is er het Kwaliteitskader Trajectum. Dit plan helpt ons focussen op wat we belangrijk vinden: goede en gastvrije zorg leveren die over 20 jaar ook betaalbaar is. Elk jaar vertellen we in het Kwaliteitskader hoe we ons daar ons best voor hebben gedaan.
Bestuursverslag hoofdstuk 13:
Vooruitblik 2024
2024
In 2023 maakten we een groot plan voor 2024, 2025 en 2026: het meerjarenbeleidsplan. Drie onderwerpen staan hierin centraal: aantrekkelijke werkgever, effectieve behandeling en zuinig met alles en iedereen.
Aantrekkelijke werkgever
Het is steeds lastiger om personeel te vinden. Daarom willen we ervoor zorgen dat medewerkers ons vinden én bij ons blijven werken. En dat we met minder personeel toch dezelfde kwaliteit zorg kunnen leveren.
Effectieve behandeling
Trajectum heeft als doel om de unieke talenten van cliënten te ontwikkelen in een veilige en inspirerende omgeving. We willen de beste zorg bieden, die cliënten op de lange termijn helpt. In 2024 gaan we ervoor zorgen dat andere organisaties goed weten wat we doen en wat we kunnen. En dat ze ons goed weten te vinden. We gaan veel samenwerken in de regio.
Zuinig op alles en iedereen
We letten de komende jaren extra goed op duurzaamheid. Bijvoorbeeld in onze omgang met spullen, energie en medicijnen. We verspillen ook minder voedsel. En helpen cliënten en medewerkers met het bereiken van een gezonde leefstijl.
